Formy działalności gospodarczej w Niemczech cz. 1 – samodzielny oddział

Formy prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Niemiec

Coraz częściej dochodzi do sytuacji, w której polscy przedsiębiorcy decydują się bądź są zmuszeni do otwarcia i prowadzenia działalności gospodarczej bezpośrednio na terenie Niemiec. Przemawia za tym nie tylko olbrzymi potencjał rynku niemieckiego, ale także względy logistyczne czy podatkowe. Nierzadko prowadzenie działalności przez podmioty z innych krajów członkowskich Unii Europejskiej bezpośrednio na terenie Niemiec odbierane jest przez niemieckich kontrahentów jako gwarancja bezpieczeństwa własnych interesów.

W kilku następnych wpisach na blogu kancelarii postaram się przybliżyć możliwe formy prowadzenia działalności na terenie Republiki Federalnej Niemiec przez podmioty z Polski.

Niniejszy wpis jest poświęcony prowadzeniu działalności w formie samodzielnego oddziału.

Samodzielny oddział (niem. selbständige Zweigniederlassung)

Charakterystyka ogólna

Samodzielny oddział to jednostka fizycznie wydzielona z głównego przedsiębiorstwa, która jest tworzona jako stały i dodatkowy ośrodek działalności danego podmiotu poza miejscem jego głównej działalności. Oddział jest prawnie, ekonomicznie i organizacyjnie zależny od głównego przedsiębiorstwa (centrali), jednakże z uwagi na fakt samodzielnego uczestniczenia w obrocie gospodarczym wyposażony jest w szereg kompetencji w zakresie prowadzonej działalności. Kompetencje te zostają określone w akcie założycielskim głównego przedsiębiorstwa (umowa, statut). Oddział nie posiada osobowości prawnej a wszelką odpowiedzialność za jego zobowiązania przejmuje główne przedsiębiorstwo (centrala). Zaznaczyć należy, iż wszelkie czynności prawne między oddziałem a niemieckimi kontrahentami podlegają prawu niemieckiemu.

Kapitał

Status prawny samodzielnego oddziału wymaga posiadania własnego kapitału. Niemieckie przepisy nie określają jednak minimalnej wysokości takiego kapitału. Co więcej – wzmianka o kapitale samodzielnego oddziału nie zostaje wpisana do niemieckiego rejestru handlowego (niem. HRB – Handelsregister Abteilung B).

Firma

Samodzielny oddział może posługiwać się tą samą firmą, co przedsiębiorstwo główne (centrala) lub zarejestrować działalność pod inną, własną firmą.

W przypadku posługiwania się przez samodzielny oddział w Niemczech firmą przedsiębiorstwa głównego (centrali), wskazana w zgłoszeniu samodzielnego oddziału firma musi być użyta zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Oznacza to, że firma (jak również zagraniczna forma prawna) nie mogą zostać przetłumaczone bezpośrednio na język niemiecki. Ponadto podkreślić należy, iż w przypadku posługiwania się przez samodzielny oddział w Niemczech firmą przedsiębiorstwa głównego (centrali) przepisy nie wymagają dodania oznaczenia wskazującego na samodzielny oddział (tj. wyrażenia „Zweigniederlassung”).

Sytuacja wygląda natomiast inaczej w przypadku rejestrowania samodzielnego oddziału pod inną firmą, tzn. różniącą się od firmy przedsiębiorstwa głównego (centrali). W takiej sytuacji koniczne jest dodanie do firmy oznaczenia wskazującego na samodzielny oddział przedsiębiorstwa głównego (np. ABC, oddział XYZ sp. z o. o.).

W obu opisanych przypadkach istnieje możliwość dodania dodatkowego oznaczenia wskazującego na siedzibę oddziału (np. Zweigniederlassung Mannheim).

Samodzielny oddział jest zobowiązany do posługiwania się swoją firmą (na wskazanych powyżej zasadach), podawania sądu rejestrowego oraz numeru wpisu w rejestrze handlowym we wszelkiej korespondencji firmowej. Dodatkowo istnieje prawny obowiązek wskazywania m.in. siedziby i rejestru głównego przedsiębiorstwa (centrali).

Procedura rejestracji

Kwestie związane z samodzielnym oddziałem na terenie Republiki Federalnej Niemiec uregulowane zostały w §§ 13 i nast. niemieckiego kodeksu handlowego (niem. HGB – Handelgesetzbuch).

Wniosek dot. rejestracji samodzielnego oddziału oraz wszelkie oświadczenia i dokumenty związane z rejestracją należy składać w sądzie rejestrowym (niem. Registergericht), w którego okręgu samodzielny oddział będzie posiadać siedzibę.

Rejestracja samodzielnego oddziału odbywa się w języku niemieckim i może nastąpić na wniosek kierownika samodzielnego oddziału. Wszystkie dokumenty powinny być przedstawione w oryginalnej lub poświadczonej formie. Ponadto wszelkie dokumenty w języku innym niż niemiecki muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego języka niemieckiego. Jeżeli przedmiot działalności przedsiębiorstwa wymaga państwowych zezwoleń, certyfikatów etc. należy takie dokumenty również przedłożyć w sądzie wraz z wnioskiem rejestracyjnym.

Podkreślić należy, iż w zależności od formy prawnej, w jakiej prowadzone jest główne przedsiębiorstwo na terenie Polski (centrala), wymagane jest złożenie różnych dokumentów i zaświadczeń. Przede wszystkim wraz z wnioskiem rejestracyjnym przedkłada się m.in.:

1. adres i przedmiot działalności samodzielnego oddziału,
2. wysokość kapitału samodzielnego oddziału,
3. dzień decyzji o ustanowieniu samodzielnego oddziału,
4. stałych przedstawicieli samodzielnego oddziału.

Obok zgłoszenia w sądzie rejestrowym wymagane jest także złożenie odpowiedniego wniosku rejestracyjnego w miejscowo właściwym Urzędzie ds. Działalności Gospodarczej (niem. Gewerbeamt). Również w tym wypadku wymagany jest szereg dokumentów przetłumaczonych na język niemiecki przez tłumacza przysięgłego języka niemieckiego.

Niezależnie od wskazanych powyżej wymagań formalnych należy wziąć pod uwagę, iż niektóre z działalności na terenie Republiki Federalnej Niemiec są ustawowo reglamentowane i wymagają uzyskania odpowiedniego zezwolenia. Dotyczy to w szczególności rzemiosła.

Opodatkowanie

Dochód samodzielnego oddziału wypracowywany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zostaje opodatkowywany w Niemczech. Wysokość należnych podatków zależy od formy prawnej głównego przedsiębiorstwa (centrali) i odpowiada podatkom, które musiałby w Niemczech zapłacić niemiecki podmiot o takiej samej formie prawnej.

Dochód samodzielnego oddziału opodatkowany w Niemczech jest zwolniony z opodatkowania w Polsce lub podlega stosownemu potrąceniu. Zwolnienie dochodu z opodatkowania w Polsce oznacza, iż zysk podlegający opodatkowaniu na terenie Niemiec nie jest już wliczany do podstawy wymiaru podatku przypadającego w Polsce. Ma on jednak wpływ na ustalenie polskiego progu podatkowego i wlicza się do całości branych przy tym pod uwagę dochodów. Jest to tak zwana metoda wyłączenia z progresją.

Przed podjęciem decyzji co do formy prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Niemiec należy wziąć pod uwagę, iż występujący w RFN szeroki zakres obowiązków podatkowych (m.in. obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dla celów podatkowych, podatek od osób prawnych, podatek od działalności gospodarczej, podatek solidarnościowy, podatek od towarów i usług) bardzo często ma bezpośredni wpływ na opłacalność planowanej działalności. Z tego powodu warto skorzystać zawczasu z profesjonalnego doradztwa w celu uniknięcia kosztownych błędów.

• Formy działalności gospodarczej w Niemczech cz. 1 – samodzielny oddział
• Formy działalności gospodarczej w Niemczech cz. 2 – mała działalność gospodarcza – Kleingewerbe

---

W przypadku jakichkolwiek pytań w kwestiach związanych z formami prowadzenia działalności na terenie Niemiec zapraszamy do kontaktu pod adresem e-mail kontakt@kancelaria-pozniak.pl lub pod numerem telefonu +48 665 246 969.