Do kogo się udać – prawnika, radcy prawnego czy adwokata?
Mając problem prawny coraz częściej stajemy przed koniecznością skorzystania z usług prawnika. Tutaj pojawia się problem – do kogo konkretnie? Przechodząc bowiem przez rynek danej miejscowości lub miasta widzimy szyldy z napisami takimi jak „Kancelaria Radcy Prawnego Piotr Poźniak LL.M.”, Kancelaria Adwokacka, Kancelaria Radców Prawnych etc. Często usłyszeć można także, iż ktoś z problemami prawnymi musi się „udać do prawnika”. Warto się zatem zastanowić, jakie są podobieństwa i różnice między radcami, prawnikami i adwokatami.
Edukacja prawnicza
Zanim poznamy różnice i podobieństwa między prawnikami, radcami oraz adwokatami należy w pierwszej kolejności zaznajomić się z procesem zdobywania wykształcenia prawniczego. Pozwoli to lepiej zrozumieć odpowiedź na zadane w tytule niniejszego wpisu pytanie.
Studia prawnicze trwają 5 lat i kończą się uzyskaniem tytułu magistra prawa. Następnie każdy magister prawa może złożyć wniosek o odbycie wybranej przez siebie aplikacji – radcowskiej, notarialnej, adwokackiej, komorniczej czy sędziowskiej. W tym celu musi zdać egzamin wstępny na daną aplikację. Okres aplikacji jest różny – w zależności od wybranej profesji. Aplikacja radcowska i adwokacka trwa 3 lata.
Po odbyciu aplikacji (a więc odbyciu praktyk zawodowych i zdaniu egzaminów wewnętrznych), możliwe jest podejście do egzaminu zawodowego, po zdaniu którego i wpisie na odpowiednią listę otrzymuje się tytuł radcy prawnego lub adwokata.
Kim jest prawnik?
Prawnikiem jest osoba, która skończyła studnia prawnicze. Nie mniej i nie więcej. Jest to zatem osoba, które zdobyła teoretyczną wiedzę z zakresu prawa na wybranej przez siebie uczelni wyższej (uniwersytecie), ale nie posiada tytułu radcy prawnego lub adwokata. Oznacza to, iż taka osoba nie odbyła aplikacji i nie zdała egzaminu zawodowego, który umożliwia reprezentowanie innych osób przed sądami lub urzędami jako tzw. profesjonalny pełnomocnik (mianem profesjonalnego pełnomocnika określa się właśnie radcę prawnego i adwokata).
Radca Prawny
Jak wskazano wcześniej, radcą prawnym jest osoba, która po obronie magisterium (in. ukończeniu studiów na kierunku prawo), zdała egzamin wstępny na aplikację, aplikację tę odbyła, z pozytywnym wynikiem złożyła egzamin zawodowy i została wpisana na listę radców prawnych.
Decydując się na aplikację radcowską i zostając radcą prawnym po zdaniu egzaminu radcowskiego przynależy się do samorządu radcowskiego. Na marginesie zaznaczyć należy, iż swój samorząd zawodowy mają radcy prawni, adwokaci, notariusze i komornicy.
Wykonywanie zawodu radcy prawnego, jak i działalność samorządu radcowskiego reguluje ustawa o radcach prawnych z 6 lipca 1982 r. (Dz.U. Nr 19, poz. 145 z późn. zm.).
Adwokat
Tak jak w przypadku radcy prawnego adwokatem jest jest osobą, która po ukończeniu studiów i zdobyciu tytułu magistra, zdała egzamin wstępny na aplikację, aplikację tę odbyła, z pozytywnym wynikiem złożyła egzamin zawodowy uzyskując tytuł adwokata i została wpisana na listę adwokatów.
Podobnie jak w przypadku radcy prawnego, wykonywanie zawodu adwokata, jak i działalność samorządu adwokackiego reguluje ustawa z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz.U. Nr 16, poz. 124 z późn. zm).
Różnice miedzy radcą prawnym a adwokatem
Radca prawny jako zawód zaczął się wykształcać dopiero w latach 60 XX wieku, kiedy to radcowie świadczyli usługi prawne dla przedsiębiorstw państwowych oraz banków państwowych. Adwokaci natomiast prężnie działali już od okresu międzywojennego, reprezentując interesy swoich klientów przed sądami oraz urzędami.
Obecnie istnieją 2 samorządy – radcowski oraz adwokacki, przy czym podkreślić należy, iż od 1 lipca 2015 r. radcowie oraz adwokaci mają identyczne kompetencje w wykonywaniu swojego zawodu. Z punktu widzenia osoby mającej problem prawny oznacza to, iż radca i adwokat nie różnią się niczym oprócz nazwą oraz przynależnością do 2 różnych samorządów zawodowych.
!!! Jako ciekawostkę wskazać można, że coraz częściej mówi się o połączeniu obydwu zawodów i połączenie samorządów. Polska jest bowiem jednym z niewielu państw, w którym występuje tzw. dualizm prawniczy. W innych państwach występuje najczęściej jeden zawód.
Oznacza to, iż w przypadku problemu prawnego można się udać zarówno do radcy prawnego, jak i adwokata, bowiem zarówno jeden i drugi może reprezentować swojego klienta przed sądami cywilnymi, karnymi czy administracyjnymi, jak również przed urzędami i organami władzy publicznej oraz samorządu terytorialnego.
Prawnik – jako osoba wyłącznie po studiach prawniczych – nie posiada często takich kompetencji. Oczywiście może doradzać prawnie swoim klientom w dziedzinach, w których się specjalizuje, jednakże w zdecydowanej większości przypadków wiedza i doświadczenie radcy prawnego czy adwokata są zdecydowanie dużo większe niż osoby z tyt. magistrem prawa. Nie wyklucza to oczywiście wyjątków.
Powyższe dotyczy również możliwości reprezentowania klientów przed sądami, urzędami oraz organami władzy publicznej czy też samorządu terytorialnego – w przeciwieństwie do radcy prawnego i adwokata osoba będąca po studiach prawniczych może reprezentować inne osoby tylko w niewielu ściśle określonych przypadkach.
Podsumowanie
Podsumowując różnice między prawnikiem, radcą prawnym i adwokatem warto pamiętać, że każdy radca prawny i adwokat jest prawnikiem, ale nie każdy prawnik jest radcą prawnym lub adwokatem.
W przypadku jakichkolwiek pytań w kwestiach związanych z działalnością radców prawnych, adwokatów i prawników zapraszamy do kontaktu pod adresem e-mail kontakt@kancelaria-pozniak.pl lub pod numerem telefonu +48 665 246 969.
