Najnowsze wiadomości – Data publikacji: 28.03.2021
Oczekiwana przez wszystkich „Frankowiczów” uchwała całego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawie rozstrzygnięcia zagadnień prawnych związanych z kredytami indeksowanymi oraz denominowanymi frankiem szwajcarskim (CHF) podjęta zostanie 13 kwietnia 2021 r.
Pierwotnie posiedzenie całego składu było zaplanowane na dzień 25 marca 2021 r., jednakże z powodu pobytu w szpitalu pierwszej prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzaty Manowskiej, która miała prowadzić to posiedzenie, termin został przełożony.
Spis treści
Rozbieżności w orzecznictwie
Uchwała, która ma zostać podjęta przez cały skład Izby Cywilnej Sądu Najwyższego jest o tyle istotna, iż ma na celu ujednolicenie bardzo wielu rozbieżności w wykładni przepisów prawa występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych. Nie rzadko dochodzi bowiem do sytuacji, w których wyroki wydawane przez sądy powszechne czy Sąd Najwyższy stoją w opozycji do ugruntowanej linii orzeczniczej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Bardzo istotnym problemem jest również fakt, iż zarówno Sąd Najwyższy, jak i sądy powszechne zajmują w poszczególnych sprawach stanowiska, które są zwyczajnie ze sobą sprzeczne.
Zagadnienia istotne dla „frankowiczów”
W związku z powyższym Małgorzata Manowska, pierwsza prezes Sądu Najwyższego, skierowała 6 pytań do pełnego składu Izby Cywilnej:
1. Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów?
2. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?
3. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie?
4. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej, w wykonaniu której bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają odrębne roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron, czy też powstaje jedynie jedno roszczenie, równe różnicy spełnionych świadczeń, na rzecz tej strony, której łączne świadczenie miało wyższą wysokość?
5. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej z powodu niedozwolonego charakteru niektórych jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się od chwili ich wypłaty?
6. Czy, jeżeli w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej którejkolwiek ze stron przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia spełnionego w wykonaniu takiej umowy, strona ta może również żądać wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych przez drugą stronę?
Problematyka zadanych pytań
Zakres wniosku o wydanie uchwały obejmuje kluczowe zagadnienia związane z występującymi rozbieżnościami w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych.
Pytanie nr 1
Generalnie pytanie dotyczy oczywistej już kwestii uzupełniania umowy kredytowej – zagadnienie to było już wielokrotnie poruszane oraz rozstrzygane przez TSUE.
Co do zasady nie można uzupełniać luk po niedozwolonych postanowieniach umownych. Trybunał dopuszcza taką możliwość jedynie gdy brak uzupełnienia prowadzi do nieważności umowy, co według konsumenta byłoby dla niego niekorzystne. Wówczas można uzupełnić umowę, ale tylko przepisem dyspozytywnym. Z tego powodu Sąd Najwyższy prawdopodobnie odmówi udzielenia odpowiedzi na to pytanie i wskaże, iż TSUE już rozstrzygnął tę kwestię.
Pytanie nr 2 i nr 3
Pytania nr 2 oraz nr 3 są bardzo istotne oraz kluczowe z uwagi na występujące w orzecznictwie rozbieżności w zakresie ważności umowy o kredyt indeksowany i denominowany. Sąd Najwyższy odpowie bowiem na pytanie, czy można „odfrankowić” umowę czy też trzeba ją unieważnić. Do tej pory wyroki wydawane przez sądy były skrajnie różne.
Pytanie nr 4
Czwarte pytanie dotyczy teorii salda i dwóch kondykcji czyli kwestii związanej z rozliczeniem wzajemnych świadczeń stron umowy kredytowej.
Pytanie nr 5
Piąte pytanie dotyczy problematyki przedawnienia roszczeń. Część judykatury stoi na stanowisku, że okres przedawnienia biegnie od chwili wydania wyroku. Natomiast większość profesjonalnych pełnomocników, reprezentujących frankowiczów w sprawach frankowych przed sądami uważa, iż okres ten rozpoczyna swój bieg od momentu spełnienia świadczenia, tj. wypłaty.
Pytanie nr 6
Szóste pytanie dotyczy kwestii związanej z wynagrodzeniem za korzystanie z kapitału udostępnionego kredytobiorcom przez bank. Odpowiedź na to pytanie jest dla frankowiczów bardzo istotna, ponieważ rozstrzygnie spór związany z możliwością żądania przez banki wynagrodzenia za korzystanie ze środków przekazanych kredytobiorcom-frankowiczom w ramach udzielonego kredytu.
W przypadku jakichkolwiek pytań w sprawach związanych z kredytami frankowymi zapraszamy do kontaktu pod adresem e-mail kontakt@kancelaria-pozniak.pl lub pod numerem telefonu +48 665 246 969.
