Zgodnie z niemiecką ustawą o podatku dochodowym (niem. Einkommensteuergesetz) każda usługa budowlana na terenie Republiki Federalnej Niemiec, której odbiorcą (zleceniodawcą) jest przedsiębiorca podlega specjalnemu opodatkowaniu (niem. Bauabzugsteuer). Przez usługę budowlaną (robotę budowlaną) rozumie się każde działanie związane ze wznoszeniem, utrzymaniem, konserwacją, przebudową lub likwidacją obiektu budowlanego. Podatek ten wynosi 15% wartości wykonanej usługi budowlanej i zostaje potrącony przez zleceniodawcę z kwoty wynikającej z wystawionej przez zleceniobiorcę (wykonawcę usługi budowlanej) faktury. Potrącona kwota zostaje przekazana przez zleceniodawcę na rachunek bankowy właściwego niemieckiego urzędu skarbowego (niem. Finanzamt). Oznacza to, że każde wynagrodzenie zleceniobiorcy zostaje przy wypłacie pomniejszone przez zleceniodawcę o 15% – wykonawca usługi budowlanej otrzymuje zatem de facto 85% przysługującego mu wynagrodzenia.
Odliczenia podatku należy dokonać również wtedy, jeżeli dochody, które podlegają potrąceniu od podatku zgodnie z § 48 niemieckiej ustawy o podatku dochodowym, nie mogą być opodatkowane w Niemczech zgodnie z obowiązującą umową w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (§ 48d ustęp 1 niem. Ustawy o podatku dochodowym).
Niemiecki Freistellungsbescheinigung jest zaświadczeniem wydawanym przez niemiecki urząd skarbowy, które służy zwolnieniu świadczonych usług budowlanych z ww. podatku
(§ 48d ust. 1 niem. ustawy o podatku dochodowym). Pozwala zatem otrzymać całość, a więc 100% przysługującego wynagrodzenia. Zaznaczyć również należy, że ww. podatek nie jest należny w przypadku, jeżeli wartość usług budowlanych świadczonych na rzecz podmiotu zlecającego w danym roku kalendarzowym nie przekroczy równowartości 5 000,- EUR (§ 48 ust. 2 pkt 2 niem. ustawy o podatku dochodowym).
Aby uzyskać Freistellungsbescheinigung, tj. zaświadczenie o zwolnieniu z obowiązku zapłaty podatku od świadczonej usługi budowlanej, zleceniobiorca (wykonawca usługi budowlanej) powinien złożyć odpowiedni wniosek we właściwym dla niego niemieckim urzędzie skarbowym, o ile dokonał już rejestracji podatkowej i posiada niemiecki numer identyfikacji podatkowej (niem. Steuernummer). Jeżeli wykonawca usługi budowlanej nie zarejestrował się jeszcze jako niemiecki podatnik, a więc nie posiada niemieckiego numeru identyfikacji podatkowej (niem. Steuernummer), należy złożyć odpowiedni wniosek o rejestrację (niem. Antrag) i nadanie niemieckiego numeru NIP. Wraz z wnioskiem wskazuje się cel rejestracji podatkowej i wnosi o wydanie Freistellungsbescheinigung.
W przypadku przedsiębiorców z Polski rejestracji podatkowej dokonuje się w jednym z 3 do tego wskazanych niemieckich urzędów skarbowych (niem. Finanzamt). Właściwym urzędem skarbowym dla przedsiębiorstw, których nazwy rozpoczynają się od litery A do G jest urząd skarbowy w Hameln (niem. Finanzamt Hameln), od litry H do L urząd skarbowy Oranienburg (niem. Finanzamt Oranienburg), od litery M do R – urząd skarbowy w Cottbus (niem. Finanzamt Cottbus), a od litery S do Ź – urząd skarbowy w Nördlingen z placówką w Donauwörth (niem. Finanzamt Nördlingen mit Außenstelle Donauwörth).
Uzyskanie Freistellungsbescheinigung trwa najczęściej do 1 miesiąca i wydawane jest na czas określony (najczęściej okres 1 roku). Przedsiębiorca, który nie posiada siedziby na terenie Republiki Federalnej Niemiec otrzyma decyzję od właściwego dla niego niemieckiego urzędu skarbowego (niem. Finanzamt) o zwolnieniu z obowiązku zapłaty podatku Bauabzugsteuer, jeżeli wykaże, że wypełnił wszystkie swoje obowiązki podatkowe na terenie Niemiec zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku Bauabzugsteuer jest możliwe także w przypadku, gdy przedsiębiorca nieposiadający siedziby na terenie Republiki Federalnej Niemiec przedstawi oraz uprawdopodobni przed niemieckim urzędem skarbowym, że nie ma do zapłacenia na terenie Niemiec żadnych podatków związanych z prowadzoną działalnością (np. w sytuacji prowadzenia na terenie Niemiec krótkoterminowej działalności gospodarczej).
Zwolnienie od Bauabzugsteuer można odnowić, co związane jest z koniecznością złożenia przez przedsiębiorcę szeregu dodatkowych dokumentów. W przypadku odnowienia niemiecki urząd skarbowy (niem. Finanzamt) sprawdza kilka kwestii m.in. czy pracownicy wnioskodawcy nie wykonują pracy na terenie Niemiec dłużej niż 183 dni w roku (co związane jest z rezydencją podatkową oraz obowiązkiem odprowadzania w Niemczech zaliczek na poczet podatku dochodowego), a także czy wnioskodawca nie wykonuje prac budowlanych powyżej 1 roku w jednym i tym samym miejscu (co związane jest z tzw. zakładem podatkowym).
Jedną z istotnych kwestii związanych z niemieckim Freistellungsbescheinigung oraz Bauabzugsteuer jest sytuacja, w której polski przedsiębiorca zatrudnia przy realizacji usług budowlanych w Niemczech innych polskich podwykonawców. W takiej sytuacji także polscy podwykonawcy powinni uzyskać zwolnienie Freistellungsbescheinigung. Dotyczy to również sytuacji, gdy ich siedziba i znaczna cześć prowadzonej działalności ma miejsce wyłącznie na terenie Polski. W innym wypadku to polski przedsiębiorca zatrudniający polskich podwykonawców będzie zobowiązany do odprowadzenia od ich wynagrodzenia podatku Bauabzugsteuer w wysokości 15%.
Nierzadko dochodzi do sytuacji, w której polskiemu podwykonawcy – z powodu braku zaświadczenia o Freistellungsbescheinigung – pomniejszono wypłacone wynagrodzenie o 15% w związku z potrąceniem podatku budowlanego. Nie oznacza to jednak, iż te pobrane 15% jest stracone – można je bowiem odzyskać. Jak to zrobić? Więcej informacji znajdą Państwo tutaj.
